24 Απριλίου 2015

Σάλος στην επιστημονική κοινότητα από την τροποποίηση γονιδίου σε ανθρώπινα έμβρυα στην Κίνα

Κινέζοι ερευνητές κατάφεραν να τροποποιήσουν ένα «ελαττωματικό» γονίδιο σε πολλά ανθρώπινα έμβρυα --κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά παγκοσμίως-- όμως η ενέργειά τους αυτή προκάλεσε την κατακραυγή πολλών συναδέλφων τους στην επιστημονική κοινότητα
που τάσσονται κατά της παρέμβασης στο ανθρώπινο γονιδίωμα.

Η αμερικανική Συμμαχία Αναγεννητικής Ιατρικής (ARM) αντέδρασε την Πέμπτη κάνοντας έκκληση για ένα «παγκόσμιο εθελοντικό μορατόριουμ σε τέτοιου είδους έρευνες» πάνω στο ανθρώπινο DNA, τις οποίες χαρακτήρισε «υπερβολικά πρόωρες» στο στάδιο αυτό. Για την ARM, το μορατόριουμ για το οποίο συμφωνούν πολλοί άλλοι επιστημονικοί οργανισμοί «θα επέτρεπε να διεξαχθούν εκτεταμένες συζητήσεις για τις νομικές πλευρές (...) αλλά και μια δημόσια συζήτηση γύρω από την επιστήμη, την ασφάλεια και την ηθική διάσταση της τροποποίησης των ανθρώπινων εμβρύων».

Οι κινέζοι επιστήμονες προσπάθησαν να τροποποιήσουν το γονίδιο που ευθύνεται για την εμφάνιση της β-θαλασσαιμίας, μιας ασθένειας δυνητικά θανατηφόρας, μέσω μιας τεχνικής που αποκαλείται CRISPR/Cas9, ανέφερε την Τρίτη η βρετανική επιστημονική επιθεώρηση Nature. Η εργασία τους δημοσιεύτηκε στο Διαδίκτυο στις 18 Απριλίου, στην όχι ιδιαίτερα γνωστή επιθεώρηση Protein and Cell.

Δεκάδες μη βιώσιμα έμβρυα

Ενας από τους ερευνητές, ο Τζουντζίου Χουάνγκ, γενετιστής του Πανεπιστημίου Σουν Γιατ-σεν, εξήγησε πώς τροποποίησαν τα γονίδια δεκάδων γονιμοποιημένων αλλά μη βιώσιμων εμβρύων, τα οποία δεν θα μπορούσαν να αναπτυχθούν. Τα έμβρυα αυτά προέρχονταν από μια κλινική γονιμότητας.

Σύμφωνα με το Nature, οι κινέζοι επιστήμονες αντιμετώπισαν «μεγάλες δυσκολίες» και η εργασία τους «δείχνει την επείγουσα ανάγκη να βελτιωθεί η τεχνική αυτή για ιατρικές εφαρμογές».

Οι κινέζοι γενετιστές ενέχυσαν σε 86 έμβρυα μια «διορθωμένη» εκδοχή του ελαττωματικού γονιδίου και περίμεναν 48 ώρες. Τα 71 έμβρυα επέζησαν και από αυτά εξέτασαν τα 54, διαπιστώνοντας ότι το τροποποιημένο γονίδιο «λειτούργησε» στα 28. «Εάν θέλουμε να εφαρμόσουμε αυτήν την τεχνική σε βιώσιμα έμβρυα, το ποσοστό αντικατάστασης (του ελαττωματικού γονιδίου από το τροποποιημένο) θα πρέπει να πλησιάζει στο 100%. Για αυτόν τον λόγο σταματήσαμε το πείραμα, καθώς πιστεύουμε ότι αυτή η τεχνική δεν είναι τελειοποιημένη», σχολίασε ο Τζουντζίου Χουάνγκ.

Αυξημένος αριθμός απρόβλεπτων μεταλλάξεων

Ο κινέζος ερευνητής χαρακτήρισε επίσης ακόμη πιο ανησυχητικό τον αυξημένο αριθμό απρόβλεπτων μεταλλάξεων που παρατηρήθηκαν. Οι μεταλλάξεις αυτές μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνες και αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο η επιστημονική κοινότητα εμφανίζεται ιδιαίτερα διστακτική απέναντι στη γενετική τροποποίηση ανθρώπινων εμβρύων για την πρόληψη εμφάνισης ασθενειών.

«Αυτά τα τελευταία πειράματα υπογραμμίζουν όσα είχαμε πει στο παρελθόν, δηλαδή ότι θα πρέπει να κάνουμε μια παύση στις έρευνες και να συζητήσουμε εκτενώς ποια κατεύθυνση να ακολουθήσουμε», σχολίασε ο Εντουαρντ Λάνπιερ, ο πρόεδρος της Sangamo BioSciences της Καλιφόρνιας.

Ωστόσο, για τον Τζορτζ Ντάλι, βιολόγο στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, η κινεζική έρευνα αποτελεί «έναν σταθμό» δεδομένου ότι είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιείται μια τεχνική γενετικής τροποποίησης ανθρώπινων εμβρύων. Πρόσθεσε όμως ότι ταυτοχρόνως αποτελεί και μια «προειδοποίηση» για όσους πιστεύουν ότι η τεχνολογία είναι ήδη σε θέση να εξαλείψει τα γονίδια-φορείς ασθενειών.
ΠΗΓΗ